Parastomal Bölge İrtitasyonu (Stoma Etrafı Tahrişi)

Vaka Yönetimi: Adaptör Çapının Stoma Çapından Çok Büyük Kesilmesine Bağlı Peristomal Bölgede Oluşan Cilt İrritasyonu

Halime Aydın

Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Stoma ve Yara Bakım ünitesi

AMAÇ

Stoma çeşitli nedenlerle uygulanmak zorunda kalınabilen bir cerrahi yöntemdir. Stoma yapıldıktan sonra bakımının ve adaptör torba sisteminin uygulanması oldukça önemli bir konudur. Bu vaka sunumu ile  adaptörün  stoma çapına uygun kesilmesinin peristomal bölgede oluşan irritasyona etkisini vurgulamak amaçlanmıştır.

OLGU

Kolon Kanseri nedeniyle kalıcı kolostomi açılan bayan H.Z, 48 yaşında bir evhanımıdır. Alkol,  sigara kullanmıyor ve kronik bir hastalığı yok. Stoma çevresinde acı ve stoma adaptörünün ciltten sık sık ayrılması şikayetleri ile ünitemize başvurmuştur. Hikayesinden hastaya ilk ameliyat olduğu zaman kolaylık olsun diye stoma çapına uygun kesilmiş adaptör uygulandığı fakat daha sonra stoma çapı küçükdüğü halde çapı büyük olan adaptör ile devam edildiği öğrenilmiştir. Stomanın bakımını gelini yapmakta ve daha temiz olsun diye peri stomal bölgeyi kolonya ile temizlediği anlaşılmıştır.

Peristomal bölgede stoma ile adaptör arasındaki bölgedeki cildin tahriş olduğu, sulu, kırmızı adaptör yapışamaz bir alan gözlenmiştir.Stoma bakımı yapılarak hasta yakınınada yapılan işlemler nedenleri ile birlikte anlatılmıştır. Tahriş olan cilt bölgesi ve stoma izotonik ile silimiş ve daha sonra kurulanmıştır. Kuruolan cilt üzerine şefvaf tabaka oluşturan siprey uygulanmış ve üzerine sadece stomadan 2mmdahageniş olan hidrokolloid plaka uygulanmıştır. Plakanın üzerine adaptö ve torba sistemi yerleştirilmiştir. Üç gün sonra stoms bakımı yeniden yapılmak amacıyla açıldığında peri stomal alandaki cilt deliklerinin kapandığı mor bir renk aldığı görülmüştür. Stoma ve çevresi izotonik ile silinip, kurulandıktan sonra siprey uygulayarak stoma çapından 2mm daha geniş olarak kesilmiş adaptöt cilde uygulanmış ve torba sistemi yerleştirilmiştir. Üçgün sonra stoma açıldığında peristomal alandaki cilt tahrişinin tamamen iyileştiği gözlemlenmiş ve hasta yakını doğru stoma bakımı yapma konusunda bilgilendirilmiştir.

SONUÇ

Peristomal bölge tamamen iyleşmiş, hastanın acısı kalmamış, torba üçgün ciltte kalabilmiş ve hasta yakınlarına doğru stoma bakımı öğretilmiştir.

Sonuç olarak stoma bakımındaki hatalara bağlı oluşan komplikasyonlarının önlenmesi ve en aza indirilmesi için hasta ve yakınlarına eğitim stoma ve yara bakım hemşireleri tarafından verilmelidir. Bu bağlamda stoma ve yara bakım ünitelerinin sayısının artırılması ve stoma bakımı konusunda bilgilendirmelerin sertifikalı stomabakım hemşireleri tarafından verilmesi çok önem taşımaktadır.